Advisory

Duurzaamheid en het verschil tussen de reis en de bestemming

Deep Parekh
Door:
insight featured image
Sommige ondernemingen kunnen snel transformeren, bij andere gaat dat trager. Evenzo zijn sommige ecosystemen dynamischer dan andere. De tijdlijn is dus niet zo relevant als het verloop en de schaalgrootte van een transformatietraject naar duurzaamheid. Duurzaamheid is een reis, want ze vergt voortdurende inspanningen om het evenwicht te vinden tussen de behoeften van mensen en van de planeet. Eerder dan een bestemming die we kunnen bereiken en daarna weer vergeten, is het een voortdurend proces van verbeteringen en aanpassingen die ervoor zorgen dat onze acties en gedragingen een positieve invloed hebben op het milieu en de toekomstige generaties.
Onderwerpen

Wat is duurzaamheid?

Duurzaamheid houdt in dat we rekening houden met de ecologische, maatschappelijke en economische gevolgen van onze handelingen en dat we proberen de negatieve gevolgen te beperken en de positieve te optimaliseren. Mogelijk moeten we hiervoor onze manier van leven, werken en consumeren veranderen, en ook gebruikmaken van meer milieuvriendelijke en maatschappelijk verantwoorde technologieën en praktijken.

Voorbeelden van inspanningen voor duurzaamheid zijn het verlagen van het energieverbruik, het spaarzaam omgaan met natuurlijke hulpbronnen, het beperken van afval, het beschermen van de biodiversiteit, het bevorderen van sociale en economische gelijkheid. Om echt duurzaam te zijn, moeten die inspanningen worden volgehouden en aangepast aan de veranderende behoeften en uitdagingen van de wereld.

De drie fasen van de ESG-transformatie 

Houd op deze reis rekening met drie zijnstoestanden voor een organisatie:

1) ESG 1.0 (reactie).

2) ESG 2.0 (herconfiguratie).

3) ESG 3.0 (regeneratie), met de basistoestand business-as-usual of status quo.

Deze reis verloopt op drie niveaus of schaalgroottes:

1) de operationele aspecten
2) de organisatie
3) het systeem

Die niveaus stemmen overeen met de drie 'zijnstoestanden' van de organisatie.

Net zoals de ‘agile’ mindset draait deze reis om het creëren van de visie en het iteratief toepassen ervan in verschillende uitvoeringslagen, vergelijkbaar met wat Van Eyck deed met zijn schilderijen. Eerst verankeren we ons in het hier en nu, met het status quo of de 'business as usual' als standaard uitgangspunt.

Van business-as-usual naar duurzaamheid

Business-as-usual focust op economische optimalisering voor aandeelhouders. Meestal gaat dat ten koste van ESG-overwegingen. De nadruk ligt op winst op korte termijn met competitiviteit voor winst als belangrijkste pijler van de strategische koers. De activiteiten zijn gericht op efficiëntie (zo laag mogelijke bedrijfskosten) en maximalisering van de inkomsten (streven naar oneindige groei), zonder rekening te houden met ESG-factoren, behalve waar dat nodig is om aan de wettelijke voorschriften te voldoen. Dit is het archetype van een bedrijf dat hetzij niet op de hoogte is van ESG-overwegingen, of er bewust voor heeft gekozen ze niet op te nemen in zijn pakket van overwegingen. Dergelijke organisaties kijken meestal niet over hun operationele grenzen heen naar het grotere ecosysteem en passen hun organisaties niet aan, of doen dat alleen om opportunistische winst of voordelen te verkrijgen.

Implementatie van duurzame bedrijfspraktijken

ESG 1.0: Reactie

Onder druk van externe krachten of van interne belanghebbenden begint een onderneming het belang van ESG (Environmental, Social, Governance) principes in te zien. Deze fase omvat eerste stappen zoals het deelnemen aan webinars, het lezen van relevante artikels en het begrijpen van ESG via diverse bronnen. 

De onderneming bepaalt vooreerst de materialiteit — welke invloed haar activiteit op de wereld heeft en omgekeerd — en begint verslag uit te brengen van haar inspanningen op het vlak van ESG; De focus ligt op quick wins, bewustmaking en het leggen van een basis om ESG in de bedrijfsstrategie en -activiteiten te integreren. Gegevenshiaten worden geïdentificeerd en mogelijk wordt er geëxperimenteerd met nieuwe rapporteringssystemen of -tools.

ESG 2.0: Herconfiguratie

De focus verschuift van de aandeelhouders naar een bredere groep belanghebbenden. Er wordt vaker en meer in detail gerapporteerd en ESG-principes worden in de bedrijfsstrategie geïntegreerd. Dat omvat het verwerven van nieuwe vaardigheden, het updaten van processen en het opnieuw afstemmen van organisatiestructuren. 

Het bedrijfsmodel wordt herzien om ESG-doelstellingen te ondersteunen. De onderneming begint aan een langdurige reis van ESG-transformatie waarbij beste praktijken worden geïntegreerd en nieuwe uitdagingen worden aangegaan.

ESG 3.0: Regeneratie

De onderneming streeft nu niet meer alleen naar financiële winst, maar geeft voorrang aan het welzijn van de belanghebbenden door ongelijkheid aan te pakken, opleidingen aan te bieden en vaardigheden te ontwikkelen. ESG wordt in alle aspecten van het bedrijf geïntegreerd, met dynamische rapportering over regeneratieve praktijken. In de bedrijfsprocessen gaat veel aandacht naar ESG-kwesties en de bedrijfsleiding streeft naar blijvende impact. ESG wordt vanzelfsprekend en beïnvloedt het volledige ecosysteem via vorming en transparant bestuur.

Digitalisering en ESG: De reis - het volledige traject naar de bestemming.

Wij stellen ons deze reis voor als een stapsgewijs proces, met een duidelijke focus voor elke stap om de reis logisch en beheersbaar te maken voor een organisatie.

Voor een onderneming die overweegt het duurzaamheidstraject aan te vatten, bestaat het vertrekpunt van deze reis uit het identificeren van de belanghebbenden en het bepalen van het materialiteitsbereik. Omdat de door de EU en andere instanties ontwikkelde normen zo breed en algemeen zijn, moet elke onderneming haar eigen materialiteitsbereik bepalen. Dat is de oprit van de snelweg naar ESG 1.0. 

Tijdens het traject naar ESG 1.0 komt de onderneming bij de volgende oprit naar ESG 2.0, waar de touchpoints van de bedrijfsstrategie worden bepaald. De ESG-doelstellingen worden dan aan de bedrijfsstrategie gekoppeld om ze af te stemmen op een bedrijfsmandaat dat niet geïsoleerd of tot een specifiek functioneel domein beperkt is, maar op de transformatieagenda staat en uitgeoefend wordt met de volledige steun en instemming van de C-suite. 

De volgende oprit naar ESG 3.0 komt voort uit de digitaliseringsagenda. Systemen en data worden voor de organisatie steeds belangrijker om veranderingen in de markt en de bedrijfsomgeving waar te nemen, gevat op die veranderingen te reageren en zichzelf te transformeren in het licht van haar ESG-ambities.

Contact

Neem contact met ons op, wanneer je graag de status van jullie organisatie zou willen laten beoordelen en een ESG-stappenplan op te stellen.