Voor organisaties die betrokken zijn bij een transactie, geschil, fusie, overname of herstructurering zal de waarde van de betrokken onderneming en haar activa een belangrijke commerciële overweging vormen. Een duidelijk en doordacht beeld van de respectieve waarde is in zulke situaties dan ook essentieel.
Het due diligence-onderzoek brengt de risico's in kaart en onderzoekt mogelijke financiële, fiscale, juridische of operationele valkuilen. Wij bieden robuuste due diligence-diensten aan, die duidelijk zijn afgestemd op de vereisten van onze klanten.
De hertekening van je groepsstructuur kan een aanzienlijke kostenbesparing en/of efficiëntieverbetering betekenen. De herstructureringen van het Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen (fusie, splitsing, inbreng of overdracht van bedrijfstak, ...) bezorgen u de juridische middelen om dit te bewerkstelligen.
Fusies en overnames betekenen een uitdaging voor dynamische organisaties. Als manager of ondernemer wil je die uitdaging langs alle kanten bekijken om de beste voorwaarden te bekomen. Daarom werken onze professionals bij fusie-, verkoop- of overnametrajecten op basis van integraal procesmanagement.
Sinds de invoering van het nieuw wetboek van vennootschappen en verenigingen (WVV) is het voor vennootschappen mogelijk om verschillende soorten aandelen of andere effecten uit te geven, zoals aandelen met meervoudig stemrecht of verschillende vermogensrechten. Dit kadert in de intentie van de wetgever om meer flexibiliteit in te bouwen wat betreft een mogelijk verschillende vergoeding van aandeelhouders en het behouden van de controle over de vennootschap, bijvoorbeeld in het kader van een familiale opvolgingsproblematiek. Het is voor de vennootschap eenvoudiger geworden om extern vermogen aan te trekken en passend te vergoeden. Ook de positie van sleutelfiguren binnen de vennootschap kan worden versterkt door het met de effecten verbonden stemrecht te moduleren.
Onze experten helpen uw transfer pricing te documenteren en uw intra-groepstransacties en rapportering te organiseren. Zij ontwerpen en implementeren transfer pricing structuren, zowel voor lokale als voor internationale ondernemingen.
Internationale tewerkstelling is een standaard praktijk geworden in het hedendaagse HR-beleid. Niettemin roept dit zowel bij de expat als bij de werkgever verschillende vragen op.
Uw onderneming is reeds internationaal actief of u overweegt de stap naar het buitenland te maken, dan wil u voortdurend uw inspanningen maximaliseren. Is nationale wetgeving inzake vennootschapsbelasting al complex, dan dragen buitenlandse regels en internationale fiscale wetgeving daar nog verder toe bij.
Als grote organisatie bent u wettelijk verplicht om een commissaris te benoemen die verslag uitbrengt aan de algemene vergadering over de (geconsolideerde) jaarrekening.
Als ondernemer of manager kan u specifieke werkzaamheden toevertrouwen aan uw bedrijfsrevisor. De aard, de omvang en de reikwijdte van deze werkzaamheden of procedures worden steeds in onderling overleg overeengekomen.
De Europese IFRS-normen (International Financial Reporting Standards) zijn sinds 2005 verplicht voor beursgenoteerde ondernemingen in de Europese Unie. Echter, ook voor niet-beursgenoteerde bedrijven of kmo’s bieden deze normen specifieke voordelen.
Bij belangrijke gebeurtenissen legt de Vennootschapswet uw onderneming verplichtingen op inzake controle en rapportering. In welke gevallen is een rapportering vereist?
Als onafhankelijke adviseurs verlenen onze transactiespecialisten onafhankelijk advies. Zij focussen op de volledige transactiecyclus en niet alleen op de financiële elementen ervan. Een onafhankelijke due diligence is in het belang van de koper én de verkoper.
Op basis van onze “to-the-point” analyses identificeren wij samen met u de gepaste herstructureringsmogelijkheden om kasstromen, resultaten en balansposities op korte termijn te helpen verbeteren.
Wat zijn de risico's voor mijn onderneming? Welke stappen moet ik ondernemen om deze risico's te vermijden? Onze business-risk-adviseurs helpen je graag op weg.
Elke dag evolueren de dreigingen op het gebied van cybersecurity en gegevensprivacy. Het is essentieel om de dreigingen te herkennen, uw blootstelling te begrijpen, uw prioriteiten in evenwicht te brengen en een allesomvattende respons te formuleren.
Wij bieden ondersteuning bij het aanpakken van zowel wereldwijde als lokale behoeften op het gebied van cybersecurity en privacy compliance. We beoordelen de risico's van cyberaanvallen en de maturiteit van beveiligingsprogramma's, en we adviseren en implementeren oplossingen op het gebied van personeel, proces en technologie om informatieactiva te beschermen.
Neem contact met ons op voor een gedegen strategie waarmee u proactief de cyberrisico's kunt beheren, zowel binnen als buiten uw organisatie. Wij staan klaar om u te helpen uw toekomst te waarborgen.
Bedrijven beschikken over enorm veel data en die hoeveelheid informatie neemt bovendien elke dag toe. Een dieper inzicht verwerven via data-analyse kan de waarde, de commerciële uitdaging en de mate van inzicht in het bedrijf doen toenemen.
Toekomstbestendige organisaties moeten regelmatig hun strategieën en doelstellingen herzien en daarbij hun tactieken, processen, interne controles en systemen optimaliseren.
Fraudeurs worden steeds inventiever en kunnen verschillende strategieën toepassen afhankelijk van de zwakke punten van hun doelwit. Daarom is het van cruciaal belang om ervoor te zorgen dat in uw organisatie het juiste niveau van preventieve maatregelen tegen frauderisico's aanwezig is.
Hoe maak ik duurzaamheid echt onderdeel van mijn strategie? Hoe realiseer ik waardevolle impact? Hoe krijg ik grip op klimaat gerelateerde risico’s en kansen? Wij kunnen u helpen in uw ESG journey.
Een klokkenluidersprogramma helpt uw organisatie zowel bij de preventie van fraude maar ook de snelle detectie van fraude. Op die manier kan u fraudeverliezen beperken en zelfs vermijden.
Het vereist voortdurend management en opvolging om uw organisatie aan de verplichtingen van de fiscale wetgeving te doen voldoen. Onze adviseurs staan u bij met advies op maat, assisteren bij onder andere aangifteverplichtingen of nemen uw volledige complianceproces in handen.
Ons team full-time BTW-specialisten kan u ondersteunen in verschillende domeinen, van advies en risicomanagement tot implementatie en optimalisatie. Naast advies bieden we ook assistentie en support: we kunnen u tevens helpen bij het vervullen van formaliteiten.
Uw onderneming is reeds internationaal actief of u overweegt de stap naar het buitenland te maken, dan wil u voortdurend uw inspanningen maximaliseren. Is nationale wetgeving inzake vennootschapsbelasting al complex, dan dragen buitenlandse regels en internationale fiscale wetgeving daar nog verder toe bij.
Om de beste talenten te kunnen aanwerven en houden, is het van essentieel belang om geoptimaliseerde en concurrerende loonpakketten te kunnen aanbieden. Grant Thornton helpt u met het samenstellen van aantrekkelijke pakketten op maat van uw activiteit en het profiel en expertiseniveau van uw medewerkers.
Onze experten helpen uw transfer pricing te documenteren en uw intra-groepstransacties en rapportering te organiseren. Zij ontwerpen en implementeren transfer-pricing-structuren, zowel voor lokale als voor internationale ondernemingen.
Internationale tewerkstelling is een standaard praktijk geworden in het hedendaagse HR-beleid. Niettemin roept dit zowel bij de expat als bij de werkgever verschillende vragen op. Is een werkvergunning vereist? Welk arbeidsrecht en sociaal zekerheidsrecht is van toepassing? ...
Familiebedrijven zijn generaties van ondernemers die hun organisatie opbouwen over jaren en generaties heen, vaak gepaard met persoonlijk risico’s om hun groeiambities te realiseren. Onze adviseurs begrijpen dat voor een familiebedrijf de accenten anders liggen en dat uw onderneming vaak meer betekent.
Een groeiende onderneming wordt met juridische zaken geconfronteerd. Wij helpen u te informeren over de juridische gevolgen en welke keuzes u kunt maken.
Niet enkel bij sleutelmomenten zoals overnames, aandelentransacties en fusies is juridische ondersteuning van belang. Ook uw normale operationele activiteit kan juridische gevolgen hebben.
Organisaties moeten zich naar verschillende stakeholders toe verantwoorden: aandeelhouders, bestuurders, management zowel intern als extern. Ondersteuning om aan alle rapporteringsvereisten te voldoen door een expert kan ongetwijfeld een meerwaarde betekenen voor uw organisatie.
Het Belgisch arbeids- en socialezekerheidsrecht is een doolhof van reglementeringen waarin een werkgever gemakkelijk zijn weg verliest. Onze juristen adviseren u en staan u bij van bij de aanvang van de arbeidsrelatie met uw werknemer tot aan zijn uitdiensttreding (ontslag, pensioen, enz.).
Elke onderneming is afhankelijk van ICT-ondersteuning. Gelet op het bedrijfskritieke karakter van veel ICT-toepassingen is het afsluiten van degelijke contracten en absolute must. Grant Thornton beschikt over een uitgebreide expertise in de advisering over en redactie van diverse soorten ICT-contracten.
Heeft uw bedrijf nood aan een 100% betrokken ‘gespecialiseerde’ generalist die de ins and outs van uw bedrijf echt kent? Onze adviseurs redeneren vanuit uw business en verlenen pragmatisch juridische ondersteuning door op de hoogte te zijn van uw bedrijfsstrategie, haar operaties en de business specifics.
Of u er nu voor kiest om onze experts in te zetten om uw volledige financiële rapportering te verzorgen of u hen als ondersteuning wenst in te zetten voor een welbepaald project of een gedeelte van uw boekhouding: wij hebben de kennis en ervaring om kwaliteitsvolle ondersteuning te bieden op maat van wat u nodig heeft.
Wil je groeien, maar is een voltijdse CFO een brug te ver voor je bedrijf? Met CFO-as-a-Service krijg je financieel advies, op strategisch en operationeel niveau.
Uw financiële informatie is een belangrijke management tool. Daarom is het belangrijk dat het volledige rapporteringsproces, van budgettering tot het indienen van jaarrekeningen en aangiftes volledig in lijn is met de ondernemingsstrategie en informatienoden.
U staat voor de uitdaging om (geconsolideerde) cijfers steeds sneller ter beschikking te stellen, en dit in een reglementaire omgeving die permanent evolueert. U moet de juiste technische keuzes maken om flexibel te blijven wat de informatiesystemen en de organisatie van processen betreft.
Als ondernemer actief in verschillende landen, word je dikwijls geconfronteerd met diverse lokale verplichtingen. Dankzij onze Global Compliance and Reporting-dienstverlening bieden wij u de oplossing in dit regelgevend kluwen.
Flexibiliteit en verantwoordelijkheid zijn onze kernwaarden, op en naast de werkvloer. Dus jij kan ambitieus zijn en een goede work-lifebalance nastreven.
Met 72.000 collega’s in meer dan 140 landen zijn we een van de grootste accountancy- en adviesorganiaties wereldwijd. Jij profiteert mee van al die expertise.
Waar jij vandaan komt, is belangrijk voor ons. Diverse denkwijzen, achtergronden en ervaringen maken ons als organisatie net boeiend en scherp. We zijn oprecht geïnteresseerd in jou als mens, dus breng je volledige verhaal mee.
Pas afgestudeerd? Als junior in tax, audit en accountancy krijg je volop de ruimte om je te ontwikkelen. Op jouw ritme en met respect voor je work-lifebalance.
Professional met ervaring en klaar voor een nieuwe stap in je loopbaan? Met een carrièreplan op maat groei je op jouw ritme en in lijn met je wensen en...
Veel expertise in audit, accountancy, tax & legal of advisory? Maak deel uit van ons groeiproject en verbind je naam aan een adviesbureau van wereldniveau.
Krachtlijnen van het ‘nieuwe’ verbintenissenrecht (deel 3)
Door:
Tim Dausy
22 mei 20236 min. leestijd
De modernisering van het Belgisch burgerlijk recht, destijds ingezet door toenmalig minister van justitie Koen Geens, gaat onverminderd door. Na de invoering van onder meer een nieuw bewijs- en goederenrecht (2020), de hervorming van het erfrecht (2021) en het personen- en familierecht (2022), trad op 1 januari 2023 het 'nieuw' verbintenissenrecht in werking, dat te vinden is in Boek 5 van het nieuw Burgerlijk Wetboek (hierna “NBW”).
Het 'nieuwe' verbintenissenrecht bestaat uit (i) een bestendiging van bestaande regels, (ii) een codificatie van bestaande principes die doorheen de jaren door de rechtspraak werden ontwikkeld, en (iii) een aantal nieuwigheden.
In drie afleveringen rond dit thema zetten we de belangrijkste bepalingen uiteen. In deze aflevering zoomen we in op:
- verankering “anticipatory breach”
- buitengerechtelijke ontbinding door kennisgeving
Een aanzienlijke vernieuwing in het ‘nieuwe’ verbintenissenrecht is de wettelijke verankering van de ‘anticipatory breach’, het recht van een partij om onder bepaalde voorwaarden het contract te (laten) ontbinden bij een voortijdige niet-nakoming van zijn medecontractant. Hierbij wordt dus een oplossing geboden voor het probleem van een contractspartij die voorziet/vreest dat een verbintenis, die nochtans nog niet opeisbaar is, niet zal worden nagekomen door haar medecontractant.
Onder het ‘nieuwe’ verbintenissenrecht zal een partij in zulk geval ‘anticipatief’ de ontbinding van de overeenkomst kunnen vorderen, zij het onder de strenge voorwaarden voorzien door het NBW. Zo zal er sprake moeten zijn van ‘uitzonderlijke omstandigheden’, moet de medecontractant eerst worden aangemaand en een redelijke termijn krijgen om waarborgen te bieden voor de goede uitvoering van zijn verbintenissen. Voorts moeten de gevolgen van de verwachte niet-uitvoering van de verbintenissen voldoende ernstig zijn voor de partij die de ontbinding vordert.
Aangezien de wettelijke bepaling suppletief is, kunnen partijen in hun contract een regeling van ‘anticipatory breach’ voorzien, bijvoorbeeld door de vereiste voorwaarden, zoals de uitzonderlijke omstandigheden, te preciseren of zelfs te schrappen, of andersom de toepassing van de ‘anticipatory breach’ op hun contract uit te sluiten.
Buitengerechtelijke ontbinding door kennisgeving[2]
Het ‘nieuwe’ verbintenissenrecht voert de mogelijkheid in tot ontbinding door louter schriftelijke kennisgeving van de schuldeiser, dus zonder voorafgaand beroep op de rechter, zelfs in afwezigheid van een ontbindend beding in het te ontbinden contract. Dit laatste is onder het oude recht steeds vereist om zonder rechterlijke tussenkomst een contract te kunnen ontbinden.
Het gaat dus voor een contractspartij die slachtoffer is van een verwijtbare niet-nakoming, om een derde manier om het contract te ontbinden, naast de reeds bestaande gerechtelijke ontbinding en de buitengerechtelijke ontbinding krachtens een ontbindend beding. Deze mogelijkheid werd in recente cassatierechtspraak erkend, maar nu dus ook wettelijk verankerd.
De ontbinding door verklaring van de schuldeiser is onderhevig aan dezelfde grondvoorwaarde als die voor de gerechtelijke ontbinding: de aanwezigheid van een voldoende ernstige niet-nakoming door de medecontractant om de ontbinding te rechtvaardigen. De ontbinding van het contract wordt door de contractspartij getriggerd door een schriftelijke kennisgeving van zijn beslissing aan zijn medecontractant. Deze kennisgeving zal de vermelding bevatten van de tekortkomingen die de beslissing van de ontbindende partij rechtvaardigen.
De vereisten van hoogdringendheid en uitzonderlijke omstandigheden gelden niet voor de buitengerechtelijke ontbinding bij kennisgeving.
De ontbinding zal uiteraard, in de regel, voorafgegaan worden door een aanmaning en de ontbindende partij zal de nodige maatregelen moeten nemen om de tekortkoming(en) van zijn medecontractant vast te stellen. De vaststelling van die tekortkoming(en) moet de controle achteraf door de rechter mogelijk maken.
De ontbindende partij handelt ‘op eigen risico’. Die uitdrukking vestigt de aandacht van de ontbindende partij op het feit dat hijzelf de tekortkoming beoordeelt die zij haar nalatige medecontractant verwijt, en dat er voor haar dus steeds enige onzekerheid bestaat of de niet-nakoming die is aangehaald als rechtvaardiging van zijn beslissing, voldoende ernstig is. Daarin ligt het voornaamste verschil met de situatie waarbij een partij een einde maakt aan het contract op grond van een ontbindend beding waarin de partijen vooraf overeengekomen zijn over de afdoende mate van ernst van bepaalde tekortkomingen waardoor een eenzijdige ontbinding gerechtvaardigd is.
De beslissing van de ontbindende partij is uiteraard onderhevig aan een rechterlijke controle, die betrekking kan hebben op de regelmatigheid van de buitengerechtelijke ontbinding (de naleving van de inhoudelijke en vormelijke toepassingsvoorwaarden) en op de rechtmatigheid ervan in het licht van het verbod op rechtsmisbruik. De onterecht ingeroepen ontbinding is onwerkzaam. Het contract blijft in dat geval van kracht en de regels betreffende de sancties van de niet-nakoming en van de contractuele aansprakelijkheid worden opnieuw van toepassing op de contractspartijen. In voorkomend geval zal de medecontractant een beroep kunnen doen op de sancties voor niet-nakoming en op de contractuele aansprakelijkheid van de partij die onterecht de ontbinding heeft ingeroepen.
Het ‘nieuwe’ verbintenissenrecht voert ook een nieuwe sanctie in: de prijsvermindering. Op heden bestaat er geen enkele algemene tekst die, in alle contracten, het recht zou geven aan de schuldeiser om een prijsvermindering te eisen of toe te passen, wanneer zijn medecontractant zijn verbintenis slechts ten dele is nagekomen. Er bestaan wel een aantal bijzondere wetsbepalingen die een soortgelijk mechanisme voorzien in specifieke gevallen[4].
Omwille van de rechtszekerheid en om te vermijden dat de prijsvermindering onevenredige gevolgen zou teweegbrengen, heeft de wetgever de toepassing ervan beperkt tot gevallen waarin de niet-nakoming slechts een gering karakter vertoont, in de zin dat ze onvoldoende ernstig is om de ontbinding van het contract te verantwoorden.
De prijsvermindering kan worden opgelegd door de rechter, maar kan ook eenzijdig door de schuldeiser worden doorgevoerd door zijn medecontractant kennis te geven van een eenzijdige prijsvermindering, met aanduiding van de reden van de vermindering.
De prijsvermindering is evenredig met het verschil, op het tijdstip van de contractsluiting, tussen de waarde van de ontvangen prestatie en de waarde van de overeengekomen prestatie. Het bedrag van de prijsvermindering wordt dus niet bepaald op grond van de principes die gelden voor schadevergoeding, maar beoogt het herstel van het evenwicht van de wederzijdse prestaties van de contractspartijen.
Een voorbeeld uit de Memorie van Toelichting kan deze sanctie illustreren. Een aannemer heeft zich verbonden tot het bouwen van vijf huizen voor een bedrag van €1.000.000. Uiteindelijk bouwt hij er slechts vier. Wanneer de bouwheer deze gedeeltelijke nakoming aanvaardt, heeft hij een onvolledig geheel, zodat een aanpassing van de prijs noodzakelijk is. De bouwheer zal, op basis van een proportionaliteitsregel, een vijfde van de prijs die verschuldigd was aan de aannemer, dat wil zeggen €200.000, kunnen inhouden.
Tot slot is het niet toegestaan de prijsvermindering en de compenserende schadevergoeding met betrekking tot het waardeverschil te cumuleren. Andere schadeposten kunnen wel aanleiding geven tot cumulatieve toepassing.
Het ‘nieuwe’ verbintenissenrecht codificeert nu ook een oplossing die reeds lang aanvaard is in de rechtspraak en de rechtsleer: de exceptie van niet-uitvoering is van rechtswege begrepen in elk wederkerig contract en, breder zelfs, in elke wederkerige rechtsverhouding.
Zoals dit geldt bij alle sancties, moet ook de exceptie van niet-uitvoering te goeder trouw worden ingeroepen in overeenstemming met het proportionaliteitsbeginsel.
Het ‘nieuwe’ verbintenissenrecht gaat echter nog verder: het erkent de zogenaamde ‘exceptio timoris’ (letterlijk: de exceptie van vrees), met name het recht voor een partij om de nakoming van haar verbintenis te schorsen, al is zij opeisbaar, wanneer het duidelijk is dat zijn schuldenaar zijn verbintenis niet (tijdig) zal gaan uitvoeren en dat de gevolgen van die niet-nakoming voldoende ernstig zijn voor hem.
De modernisering van het Belgisch burgerlijk recht, destijds ingezet door toenmalig minister van justitie Koen Geens, gaat onverminderd door. Na de invoering van onder meer een nieuw bewijs- en goederenrecht (2020), de hervorming van het erfrecht (2021) en het personen- en familierecht (2022), treedt op 1 januari 2023 het “nieuwe” verbintenissenrecht in werking, dat zijn plaats zal vinden in Boek 5 van het nieuw Burgerlijk Wetboek (hierna “NBW”).
De modernisering van het Belgisch burgerlijk recht, destijds ingezet door toenmalig minister van justitie Koen Geens, gaat onverminderd door. Na de invoering van onder meer een nieuw bewijs- en goederenrecht (2020), de hervorming van het erfrecht (2021) en het personen- en familierecht (2022), treedt op 1 januari 2023 het ‘nieuwe’ verbintenissenrecht in werking, dat zijn plaats zal vinden in Boek 5 van het nieuw Burgerlijk Wetboek (‘NBW’).
Het ‘nieuwe’ verbintenissenrecht bestaat uit (i) een bestendiging van bestaande regels, (ii) een codificatie van bestaande principes die doorheen de jaren door de rechtspraak werden ontwikkeld en (iii) uit een aantal nieuwigheden.
