Legal

Sancties bij het niet tijdig aanpassen van uw statuten aan het nieuwe Wetboek van vennootschappen en verenigingen?

Ellen Van Ingelgem
Door:
insight featured image
Op 1 januari 2024 verstreek de overgangsperiode die de wetgever voorzag voor vennootschappen, verenigingen en stichtingen om hun statuten aan te passen aan de bepalingen van het in 2019 ingevoerde Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen (WVV). Ondertussen ligt deze deadline enkele maanden achter ons en is het duidelijk dat verschillende organisaties deze hebben gemist. Wat zijn nu de sancties wanneer u uw statuten niet tijdig aanpast?

Relevante timings voor het nieuwe vennootschapsrecht

Ter herinnering recapituleren we de relevante timings even: in mei 2019 werd het WVV ingevoerd. Voor vennootschappen, verenigingen en stichtingen opgericht vanaf die datum was het nieuwe vennootschapsrecht meteen van toepassing. Voor eerder opgerichte vennootschappen, verenigingen en stichtingen werden de dwingende regels automatisch van toepassing vanaf 1 januari 2020. Statutaire bepalingen die in strijd waren met deze dwingende bepalingen, werden voor niet geschreven gehouden. Uiterlijk tegen 1 januari 2024 dienden deze organisaties hun statuten te hebben aangepast.

Afschaffing van vennootschapsvormen

Met de invoering van het nieuwe vennootschapsrecht werden ook enkele vennootschapsvormen afgeschaft. Had uw vennootschap een van de afgeschafte vennootschapsvormen, zoals de commanditaire vennootschap op aandelen (Comm.VA), het economisch samenwerkingsverband (ESV), de landbouwvennootschap (LV), de coöperatieve vennootschap met onbeperkte aansprakelijkheid (CVOA) en de coöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (CVBA) die als een oneigenlijke coöperatieve vennootschap wordt beschouwd, dan werden deze van rechtswege[1] omgezet in vennootschapsvormen die door de wetgever werden bepaald. De geïmpacteerde vennootschappen hadden tot 30 juni 2024 om hun statuten aan te passen.

Geen sancties of boetes op laattijdige aanpassingen? 

Aan laattijdige aanpassingen van de statuten zijn geen strafsancties of boetes gekoppeld. De leden van het bestuursorgaan zijn echter persoonlijk en hoofdelijk aansprakelijk voor mogelijke schade die de vennootschap, vereniging of stichting, maar ook derden lijden ten gevolge van laattijdige aanpassing van de statuten. 

Onwettige situaties en veroorzaakte schade

Zolang het niet aanpassen van de statuten geen schade veroorzaakt, blijft de situatie dus zonder gevolg. Voor de meeste organisaties die hun statuten niet aanpasten, zullen de risico’s van laattijdige aanpassing eerder beperkt zijn. De vennootschap blijft verder werken met de bestaande statuten die buiten beschouwing dienen te worden gelaten voor zover zij strijdig zijn met de dwingende regels van het WVV. Niettemin bevinden deze organisaties zich in een onwettige situatie. 

Geen boete, maar toch negatieve gevolgen

Ondanks het feit dat er geen geldboete wordt opgelegd of een andere officiële sanctie volgt wegens het niet tijdig aanpassen van de statuten, blijft het wel zo dat deze vennootschappen zich in een onwettige situatie bevinden en er zich alsnog bepaalde negatieve gevolgen kunnen voordoen. 

Voor vennootschappen waar er een commissaris is benoemd, is er de verplichting om melding te maken van het niet aanpassen van de statuten van de vennootschap in het jaarlijks auditverslag

Daarnaast is het zo dat de neerlegging van een publicatiedossier door griffies van verschillende ondernemingsrechtbanken wordt geweigerd zolang de statuten niet zijn aangepast. Dit kan bijzonder lastig zijn wanneer men bijvoorbeeld na een bedrijfsovername een bestuurswissel wenst te publiceren in de bijlagen bij het Belgisch Staatsblad. Men zal eerst de statutenwijziging moeten doorvoeren (en publiceren) alvorens er andere publicaties mogelijk worden. 

Verder is het ook niet ondenkbaar dat een vennootschap in het kader van een openbare aanbesteding niet zal weerhouden worden zolang zij vennootschapsrechtelijk niet in orde is met haar statuten en benoemingen. 

Banken of verzekeraars kunnen tot slot terughoudend zijn om een (nieuwe) financiering of verzekering te verlenen aan een vennootschap die niet in overeenstemming is met het WVV. 

Specifiek voor een BV(BA) tenslotte is het zo dat men geen uitkering kan doen uit het onbeschikbaar eigen vermogen, zolang dit niet beschikbaar is gemaakt door een statutenwijziging. 

Conclusie

Ondanks het feit dat de sancties op niet-aanpassen van de statuten eerder theoretisch lijken, kan dit, zoals de voorbeelden hierboven illustreren, toch minder prettige bijwerkingen hebben. 

Wil je na het lezen van dit artikel aan de slag met de aanpassing van de statuten van uw vennootschap? Neem gerust contact op met ons legal team om je hierbij te ondersteunen.

Hoe pas ik mijn statuten aan?

De aanpassing van de statuten kan in principe zeer eenvoudig gebeuren door middel van een gewone statutenwijziging. In dat geval zullen de oude statuten worden vervangen door een nieuwe versie volgens het WVV. Afhankelijk van de rechtsvorm, kan dit onderhands gebeuren of via een authentieke akte verleden bij een notaris.