Wanneer u als overnemer de aandelen overneemt van een vennootschap, zal de verkoper zich meestal garant stellen voor de toestand van de vennootschap en dit door het onderschrijven van verklaringen en waarborgen (“representations and warranties”). Op 4 december 2020 velde het Hof van Cassatie een arrest waarin het Hof de puntjes op de i zette voor de bepaling van de schadevergoeding die door een koper van aandelen van de verkoper gevorderd kan worden wanneer blijkt dat deze verkoper verklaringen en waarborgen heeft afgelegd die nadien onjuist blijken te zijn.
De feiten
Tussen de partijen bij het geschil werden in 2011 twee afzonderlijke verkoopovereenkomsten van aandelen gesloten waarbij de aandelen van verschillende vennootschappen aan de koper werden overgedragen.
De overeenkomst betreffende de verkoop van de aandelen bevat onder meer verklaringen en waarborgen aangaande de inbaarheid van facturen, waarbij de verkopers verklaarden dat, met uitzondering van de facturen die het voorwerp vormden van geschillen die voorkwamen op de lijst van geschillen, alle facturen uitgeschreven door de Vennootschap voor geleverde prestaties uiterlijk zes maanden na de vervaldatum van de desbetreffende facturen betaald zouden worden. Ook werden er verklaringen afgelegd omtrent de juistheid van de boekhouding.
Deze verklaringen bleken uiteindelijk niet correct te zijn: een aantal facturen werden niet betaald, en daarnaast bleek ook een waarborg die in de jaarrekening was opgenomen, niet afdwingbaar te zijn.
De kopers en de verkochte vennootschappen dagvaardden de verkopers om een schadevergoeding te bekomen. Het hof van beroep in Gent kende een schadevergoeding toe, en dit ter waarde van het volledige bedrag van de niet-betaalde facturen en de niet-afdwingbare waarborg. De verkopers tekenden cassatieberoep aan tegen dit arrest.
Wat stelde het Hof van Cassatie?
Het Hof van Cassatie herinnerde eraan dat het hier een contractuele wanprestatie betrof ten aanzien van de koper, dit wil zeggen de nieuwe aandeelhouder, en niet ten aanzien van de doelvennootschappen zelf. Bijgevolg, zo stelt het Hof, “kan een aandeelhouder wegens wanprestatie van een door hem gesloten contract enkel opkomen voor de persoonlijke schade en niet voor de schade die de vennootschap treft.”
Dit betekent volgens het Hof, dat nagegaan dient te worden of de schade die werd aangetoond in hoofde van de vennootschappen geleid heeft tot een overeenkomstige minderwaarde van de aandelen die door de koper en/of nieuwe aandeelhouder werden gehouden. Dit onderscheid tussen de persoonlijke schade van de koper en de financiële impact bij de vennootschappen werd volgens het Hof niet afdoende gemotiveerd in het arrest van het hof van beroep en bijgevolg werd het arrest van het hof van beroep vernietigd.
Conclusie
Betekent dit arrest nu dat bij een overdracht van aandelen de financiële impact op de doelvennootschap(pen) niet gevorderd kan worden van de verkoper(s)? Gelukkig niet… maar dit betekent wel dat degelijke juridische bijstand bij de redactie van overnameovereenkomsten alleszins geen luxe is. Had men in dit geval in het contract duidelijk bepaald dat elke schade geleden door de vennootschappen een euro voor een euro aanzien diende te worden als schade geleden door de koper, dan zou de beoordeling van het Hof van Cassatie vermoedelijk anders zijn geweest.
