Wat de toekomst ons brengt, is niet te voorspellen. Soms kan ongewild het noodlot toeslaan en komen we in een situatie terecht waarbij we zelf ons vermogen niet meer kunnen beheren. Dit kan voor een ondernemer een grote impact hebben, niet enkel op het persoonlijk vermogen, maar ook op (de continuïteit van) zijn onderneming. Een zorgvolmacht kan mogelijks uw zorgen wegnemen.
De zorgvolmacht: wat is dat?
Via een zorgvolmacht kan een persoon (de ‘lastgever’) een volmacht geven aan een (vertrouwens)persoon naar keuze (de ‘lasthebber’) om het vermogen te beheren wanneer de lastgever hier zelf niet meer toe in staat zou zijn. De restricties en de richtlijnen van het beheer door de lasthebber worden in de zorgvolmacht opgetekend. Een zorgvolmacht is in principe geldig voor onbepaalde duur.
Denk bijvoorbeeld aan de situatie waarbij iemand in een coma belandt na een verkeersongeval. Zonder een zorgvolmacht kunnen niet langer beslissingen worden genomen over het vermogen van die persoon, zonder gerechtelijke tussenkomst. Door een zorgvolmacht – ook wel ‘buitengerechtelijke lastgeving’ genoemd – op te maken, kan u dus zelf de touwtjes in handen houden, ook wanneer u niet meer in staat bent de nodige handelingen te stellen. Zo vermijdt u niet enkel de tussenkomst van een vrederechter of een bewindvoerder, bovendien kan u bijvoorbeeld nog steeds de gewenste schenking uitvoeren aan uw kind, zij het onder de gestelde voorwaarden en via de vertrouwenspersoon (of personen) die u zelf heeft aangeduid.
De zorgvolmacht en uw onderneming: enkele aandachtspunten
Het spreekt voor zich dat een zorgvolmacht een nuttig instrument is voor natuurlijke personen. Maar wist u dat de zorgvolmacht ook zijn nut heeft voor ondernemers en hun onderneming? Uiteraard spelen de ondernemingsvorm en de statuten van de onderneming hierbij ook een belangrijke rol. Wat is er mogelijk en wat zijn de aandachtspunten?
Bestuursmandaten
Voor bestuursmandaten is voorzichtigheid geboden: de vervanging en/of opvolging van een bestuurder kan niet worden voorzien in een gewone (zorg)volmacht. Bovendien ‘kleeft’ een bestuursmandaat dermate aan de persoon van de bestuurder (intuiti personae), dat het evenmin wenselijk is om een derde via volmacht te laten optreden als (vervangend / opvolgend) bestuurder.
De ondernemer die een future proof opvolgingsregeling wil voorzien voor zijn bestuursmandaat, doet er dus best aan om de alternatieven te bekijken. Denk maar aan de (tijdelijke) aanstelling van een opvolgend statutair bestuurder of het voorzien van de mogelijkheid voor de overige bestuurders om op te treden zonder tussenkomst van de onbekwame bestuurder.
Stemrechten op de algemene vergadering
Toch heeft de zorgvolmacht wel degelijk haar nut voor ondernemers. Als ondernemer kan je namelijk wel je stemrechten op de algemene vergadering delegeren via de zorgvolmacht. Hierbij is het van belang om na te gaan of er sprake is van een NV of een BV.
In de NV kunnen stemrechten worden gedelegeerd, zij het wel dat de delegatie slechts betrekking kan hebben op 1 of meerdere specifieke vergaderingen tijdens een welbepaalde periode. Laat het net inherent zijn aan de zorgvolmacht dat ze in principe geldt voor onbepaalde duur, wat dus niet strookt met de wettelijke voorschriften inzake de delegatie van stemrechten in de NV. Als ondernemer met een onderneming onder de vorm van een NV doet u er dus goed aan om de delegatie van stemrechten op de algemene vergadering te regelen in de statuten.
Het verhaal verandert wanneer uw onderneming de rechtsvorm van een BV heeft. In dat geval vallen alle beperkingen inzake de delegatie van stemrechten op de algemene vergadering weg. Met andere woorden: als ondernemer/aandeelhouder van een BV zal u in uw zorgvolmacht een regeling kunnen uitwerken waarbij – in geval van uw onbekwaamheid – uw stemrechten op de algemene vergadering kunnen worden uitgeoefend bij volmacht door de lasthebber van uw keuze. Het spreekt voor zich dat een zorgvolmacht dus een grote meerwaarde kan betekenen voor de ondernemers / aandeelhouders van een BV.
Uw zorgvolmacht op maat gemaakt
Voor ondernemers is het vermogen vaak voor een groot deel geïnvesteerd in de onderneming. Bent u bezorgd over (de continuïteit van) uw onderneming bij een mogelijke toekomstige onbekwaamheid? Een zorgvolmacht kan deze zorgen verlichten.
De opmaak van zo’n zorgvolmacht vergt echter telkens maatwerk, waarbij ook de statuten van de onderneming een belangrijke rol spelen. Veel ondernemingen zullen tegen eind 2023 hun statuten nog moeten aanpassen aan het nieuw Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen. De perfecte gelegenheid om meteen ook stil te staan bij de opmaak van een zorgvolmacht op maat van uw noden en die van de onderneming.
